धर्मेन्द्र कुमार साह
रौतहट ,२४ श्रावण ।रौतहट जिल्लाको ईश्नाथ नगरपालिकामा १३ जना नगर प्रहरी छन् l नगरपालिकाले उनीहरुको सेवा सुविधामा मासिक न्युनतम २ लाख ८ हजार खर्च गर्ने गर्छ l वार्षिक हिसाब गर्दा ईशानाथ नगरपालिकाले दसैँ भत्ता सुबिधा सहित करिब २७ लाख रुपैया खर्च गर्छ l
तर नगर प्रहरीको दैनिकी भन्ने चाडपर्व बाहेकको समय कार्यालय वरिपरि नै बित्छ l
मासिक १६००० तलवमा भर्ना भएका नगर प्रहरीलाई नगरपालिकाहरुले काममा खटाउन नसक्दा उनीहरुको औचित्य माथि प्रश्न चिन्ह खडा भएको छ l
नगर प्रहरी भन्ने बितिक्कै नगर भित्रका अतिक्रमण हटाउने तथा समान्य बिबाद मिलाउने तथा कार्यालय सुरक्षा दिने भन्ने बुझिन्छ तर रौतहटका बिभिन्न नगरपालिकाहरुले भर्ना गरेका नगर प्रहरीहरु भन्ने दिन भरि कार्यालयमै समय बिताउने गरेको तथा नगरापालिकाले पर्याप्त काम दिन नसकेको स्थानीय समाजसेवी शेख असदले बताएका छन् l
“नगर प्रहरी भर्ना गर्ने तर नगर प्रहरीलाई तोकेको काममा नखटाई कार्यालयमै थन्क्याइए पछी नगर प्रहरीको भर्ना तथा आवस्यकता माथि प्रश्न चिन्ह खडा भएको छ l” उनले थपे l उनको बिचारमा नगर प्रहरी आवस्यक छ तर भर्ना भएका जनशक्ति संग पर्याप्त काम लिन सक्नु पर्छ जुन पालिकाहरुले लिन सकेको छैन l
इशनाथ नगरपालिकाका लेखा अधिकृत मनोज ठाकुरले नगरपालिकामा पहिले २१ जना नगर प्रहरी राखिएकोमा हाल घटाएर १३ मा झारिएको बताए l उनले नगर प्रहरीहरु दसैँ तिहार तथा स्थानीय मेलाहरुमा स्वयंसेवक रुपमा खटिने र कार्यालय सुरक्षाको लागि खटिरहेका बताए l
तर वहाले गरेको दावी लाई खण्डन गर्दै सोहि नगरपालिकामा कार्यरत एक जना कर्मचारीले नाम सार्वजनिक नगर्ने सर्तमा नगर प्रहरी चाडपर्व बाहेकको समयमा प्रशासकीय अधिकृत तथा नगर प्रमुखले निजि काममा प्रयोग गरेको आरोप लगाए l
राजदेवी नगरपालिका प्रशासनिक रुपमा नगरपालिका भनिए नगर क्षेत्रमा अधिकांस ग्रामिण क्षेत्र रहेको छ l तर नगरपालिकाले बिगत ५ वर्ष देखि १० जना नगर प्रहरी भर्ना गरि मासिक करिब १ लाख ८० हजार खर्च गर्दै आएको छ l राजदेवी नगरपालिकाको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत प्रलव कायस्तले नगरपालिकाको अधिकांस भाग ग्रामिण क्षेत्र भएकोले नगर प्रहरीलाई अधिकतम खटाउन नसकिएको स्वीकार गर्नु हुन्छ l उनले आफ्नो नगरपालिका विपदको उच्च जोखिंममा रहेकोले नगर प्रहरीहरुलाई विपद सम्बन्धि तालिम दिएर तैयारी अवस्थामा राखिएको बताए l उनले नगर प्रहरीलाई वार्डहरुमा हुने सामान्य झैझगडा मिलाउन, न्यायिक समितिका घटनाहरु मा भूमिका खेल्ने गरि काममा लगाइएको दावी गर्नुहुन्छ l
तर उनको दावीलाई खण्डन गर्दै स्थानीय समाजसेवी नविन सिंहले ग्रामिण नगरपालिकाहरुलाई नगर प्रहरी भन्दा नगर शिक्षक वा चिकित्सक राख्नु पर्ने सुझाव दिन्छन l उनले पालिकाहरुलाई नगर प्रहरी आवस्यक भए पनि उपयुक्त परिचालन नभएकोले नगर शिक्षक भर्ना गर्न उपयुक्त हुने बताए l उनले अधिकांस नगर प्रहरी स्थानीय हुने भएको र दलीय आस्थाको आधारमा भर्ना हुने गरेकोले समेत काममा खटाउन गाह्रो भएको उनको भनाई छ l
राजपुर नगरपालिकाको कथा पनि उस्तै छ l नगरपालिकाले २८ जना नगर प्रहरी भर्ना गरेका थिए l ति मध्ये दुई जना जागिर छोडे पछी अहिले २६ जना नगर प्रहरी मासिक १८ हजारको तलवमा काम गर्दै छ l यसरि नगर प्रहरी ब्यबस्थापनमा पालिकाले मासिक करिब ४ लाख ६० हजार भन्दा धेरै खर्चदै आएको छ l
बौधिमाई नगरपालिका पनि ग्रामिण क्षेत्रहरुलाई समेटेर बनाइएको नगरपालिका हो l त्यहा दुई वर्ष अगाडी मात्रै १० जना नगर प्रहरी छनौट गरिएको छ l वार्षिक करिब २० लाख भन्दा धेरै खर्च हुने गरेको कार्यालयका लेखापाल अरविन्द यादवले बताए l
नेपाल पत्रकार महासंघ रौतहट शाखाका पुर्व अध्यक्ष प्रेम चन्द्र झाले नगरपालिकाहरुले बिसेस योजना बनाई नगर प्रहरीहरुलाई परिचालन गर्नु पर्नेमा जोड दिए l “ग्रामिण क्षेत्रमा पनि नगर प्रहरीको महत्वपूर्ण भूमिका हुन् सक्छ l अधिकांस सडक वस्तीहरु अतिक्रमित छ l बाख्रा ,भैसी लगायतका घर पालुवा जनावरहरु सडक किनारमै बाधिएको हुन्छ l नगरपालिकाहरुले योजनावद्ध रुपमा नगर प्रहरीहरुलाई अतिक्रमण मुक्त अभियानमा खटाउन सक्छ l” उनले बताए l उनले पालिकाहरुले नगर प्रहरीको नाउमा कार्यकर्ता भर्ति केन्द्र खोलेकोले समेत समस्या देखिएको दावी गरे l
